Terror Jaap en Jelle Paulusma, een niet erg voor de hand liggend duo. Dat ze ooit een podium zullen delen is niet waarschijnlijk, maar toch is er een zeker verband. In een kroegje bij het Oosterpark sprak File Under met Paulusma over reality-televisie, ‘kutbandjes’, de rockacademie, Fairport Convention en natuurlijk zijn nieuwe cd iRecord.
mij=Interview: Blink. Foto's: Klaas
Je draait al een behoorlijk tijdje mee in de Nederlandse muziek. Zie je nog wel eens iets leuks langskomen?
“Nou, echt blij word ik niet echt van wat ik de laatste tijd zie en hoor in Nederland. Ik erger me vooral aan al die kutbandjes die voortkomen uit zo'n rockacademie. Sowieso zijn dit compleet overbodige instanties die ernaar streven commercieel succesvolle muzikanten af te leveren, maar intussen alle drive bij die mensen weghalen. Het gaat in muziek om oorspronkelijkheid en dat is echt helemaal zoek. De Arctic Monkeys waren er waarschijnlijk nooit geweest als ze eerst naar zo'n rockacademie waren gegaan. Het belangrijkste is dat bandjes gefaciliteerd worden met een oefenruimte en zo, maar verder moet het toch echt gewoon uit de muzikanten zelf komen.”
Dus je hebt de serie Rock Nation ook niet gevolgd?
“Nee, ik zat me bij de eerste afleveringen zo enorm op te winden dat ik niet de hele serie heb afgekeken. Je kon natuurlijk al meteen voorspellen dat de kandidaten met de beste looks, zoals die bassist met die tattoos, uiteindelijk door zouden gaan. Dan liever iets als de
Gouden Kooi, dat geeft tenminste een rauw en oprecht beeld van de werkelijkheid, hoe treurig deze ook mag zijn. Met internet heb ik niet zoveel, maar de televisie staat eigenlijk altijd wel gewoon aan.
Nieuws, CNN, maar dus ook debiele programma's als de Gouden Kooi. Ik vond dat echt baanbrekende televisie, een volkomen lethargie waarbij mensen maar wat in zo'n huis hangen en elkaar het leven zuur maken. Via de camera leer je eigenlijk hoe mensen echt in elkaar zitten.”
Wat mis je vooral bij de Nederlandse bands van tegenwoordig?
“Het ontbreekt muzikanten toch wel vaak aan een zeker mate van eigenwijsheid. Ik jureer bij de Grote Prijs van Nederland en zie toch veel 'zondagamateurs' langskomen. De eigenwijzere muzikanten geven zich niet voor zo'n wedstrijd op. Eigenlijk is dit altijd al zo geweest. Vooral bij de singer-songwriters zie je tegenwoordig regelmatig oorsponkelijke eenlingen. En die komen allemaal echt niet van een rockacademie!”
Je bent al een tijdje weg bij Excelsior en hebt nu een eigen label. Nooit spijt gehad?
“Ferry van Excelsior heeft een hele goede neus voor popmuziek, al hadden veel mensen toch een soort typisch Nederlands, bekrompen vooroordeel tegen het label. Voor mij persoonlijk was het afscheid een bewuste keuze, het werd te benauwend. Ik weet heel goed wat ik wil en als dat niet altijd begrepen wordt dan word je al snel gezien als een of andere dwarseling. Momenteel heb ik complete vrijheid.”
Anne Soldaat heeft zijn plaat met Do-the-Undo wel bij Excelsior uitgebracht. Wat vond je van zijn solo-werk?
“Ik ben nooit iemand geweest die platen helemaal grijs draait maar vond het wel album van Do-the-Undo wel erg goed. Ik vind hem een goede songschrijver. Ik hoorde regelmatig dat mensen hem als zanger te beperkt vonden maar daar ben ik het dus absoluut niet mee eens. De stem is een heel persoonlijk instrument en ik vind Anne's stem mooi en vergelijkbaar met die van Ron Sexsmith, een artiest die ik ook enorm bewonder.”
Volkskrant-journalist Gijsbert Kamer publiceert binnenkort een boek over Excelsior. Heb jij nog je verhaal mogen doen?
“Nee, ik heb inderdaad iets gelezen over dat boek maar ik heb Gijsbert niet gesproken.”
Je nieuwe album heet iRecord. Al juristen van Apple aan de telefoon gehad?
“Nee, maar dat zou natuurlijk wel zeer welkome publiciteit zijn! Ik zie iRecord eigenlijk als een ouderwetse plaat, met een a-kant en een b-kant. Het album verschijnt gelukkig ook gewoon op vinyl. Op de a-kant begin ik redelijk poppy, om de luisteraar er als het ware in te trekken. Dan gaat het steeds verder de diepte in en voor de b-kant zullen mensen misschien iets meer hun best moeten doen. De wat oudere luisteraars, mijn ouders bijvoorbeeld, hebben een duidelijke voorkeur voor de b-kant.”
Wat zie je zelf als het belangrijkste verschil tussen iRecord en de voorganger Here We Are?
“Ik denk dat iRecord meer persoonlijk is en er staan meer lovesongs op in vergelijking met de vorige plaat. Daarop stond sociale betrokkenheid centraler. Muzikaal zie ik niet zulke grote verschillen maar qua teksten en inhoud dus wel. Zelfs over de hoes is goed nagedacht. Opnieuw mijn eigen hoofd, maar dit keer niet in tweeën gesplitst. Onlangs las ik ergens dat ik niet het hoofd van een rockster heb maar dat hoeft toch ook helemaal niet? Alsof de zanger van een bandje als Snow Patrol de uitstraling van een rockster heeft! Wat een nonsens zeg!”
Wat is voor jou de waarde van iRecord?
“Voor mij heeft een plaat nog steeds grote waarde, het is veel meer dan een verzameling losse nummertjes. Ik probeer ook tekstueel verbanden te leggen op zo'n plaat en gelukkig heb ik mensen gesproken die het hebben begrepen. Ik hoop echt dat de luisteraar er ingezogen wordt.”
Er is op iRecord een duidelijke invloed van muziek uit de jaren zestig en zeventig te horen. Als iemand die is opgegroeid met muziek uit de jaren tachtig, welke muziek zou ik echt eens moeten gaan ontdekken?
“Ik zou beginnen bij namen als Fairport Convention, Jefferson Airplane, Pink Floyd, Jimi Hendrix, Sly Stone. De muziek uit die tijd is eigenlijk allemaal rhythm-and-blues met een psychedelisch filter. Bands als Spirit kende ik vroeger ook nog niet. Het nummer “California Spirit” op iRecord is mijn ode aan Randy California, de gitarist van Spirit en een van de grondleggers van de jazzrock.”
Een van de oprichters van Fairport Convention, Iain Matthews, heeft meegespeeld op iRecord. Hoe kwam dat contact tot stand?
“Hij stuurde me op een dag een e-mail. Eerst dacht ik 'Wie zit me hier in de zeik te nemen?' maar na een tijdje heb ik toch maar een antwoord gestuurd. Sindsdien zijn we goed bevriend geworden. Hij is met pensioen maar organiseert singer-songwriter-avonden en binnenkort komt
er een jazzplaat van hem uit.”
Met wie werk je momenteel samen?
“iRecord heb ik eigenlijk voornamelijk thuis opgenomen, in mijn eigen studio. Ook heb ik vrijwel alles zelf gespeeld. Het is technisch enorm eenvoudig om een plaat te maken en het hoeft nauwelijks nog iets te kosten. Zelfs met Garageband kun je een album in elkaar draaien. Verder speel ik live met mijn broer en een aantal vrienden, waaronder Rob Klerkx en Dick Brouwers. We gaan met zes man op een tour, die in februari 2009 begint.”
Vermaak je je tot die tijd nog wel een beetje?
“Ja, ik heb het behoorlijk druk. Naast mijn concerten maak ik ook reclamemuziek. Hiermee begon ik in 2004 en muziek bij beeld maken is echt te gek. Ook ben ik nog bezig met Orkater, muziektheater met hele goede muzikanten. Daarnaast heb ik teksten aangeleverd voor de nieuwe plaat van Clashing Egos. Full-time met muziek bezig zijn en er van kunnen leven. Het kan gelukkig nog!”