Drie jaar lang werkte Colin Benders, alias Kyteman, als een kluizenaar in de donkerste uren van de nacht aan zijn debuutplaat. Begin dit jaar was het zover en verscheen eindelijk The Hermit Sessions. Met de release van dit album sloot hij een duistere, maar ook leerzame periode af. En hoe. Met een twintig man tellend Hiphop Orkest trok Kyteman het land in en zorgde overal waar hij speelde voor een groot spektakel, wat niet onopgemerkt bleef bij televisie- en radiozenders. Toch wist het Orkest vooral dankzij grenzeloze fantasie en oneindig veel speelplezier het publiek voor zich te winnen.
Ook Kyteman zelf blijft trouw aan zijn eigen ideeën en principes, ondanks alle lovende kritieken en het succes. Artistieke vrijheid en doen waar hij zin in heeft, dat is waar het volgens hem allemaal om draait. Een interview in citaten.
mij=Interview: Reinier. Foto's: Reinier
Succes
“Ik heb tijdens het hele proces van de plaat eigenlijk niet nagedacht over eventueel succes. Van het eerste idee om een plaat te maken tot de eerste stap op het podium met het Hiphop Orkest, ben ik alleen maar bezig geweest met het neerzetten van dit project. Over wat dat alles teweeg zou kunnen brengen heb ik totaal niet nagedacht. Het was wel een schok toen we ineens al die aandacht kregen. Ik ben er ook pas kortgeleden achtergekomen wat het woord superlatief eigenlijk betekent, omdat ik dat telkens weer terug zag komen.
Maar al die aandacht mag me niet teveel beïnvloeden in wat ik wil doen. Ik voel me ontzettend vereerd dat er zoveel aandacht voor ons is en dat het publiek zo massaal op de shows af komt. Dat voelt zeer vleiend, maar tegelijkertijd… ik merk wel dat als ik daar teveel bij stil blijf staan, het werken er bij inschiet. En dat mag nooit de bedoeling zijn, want dat is uiteindelijk waar het in de eerste plaats allemaal om gaat.
Door boven alles mijn eigen oordeel als hoogste te plaatsen, hou ik mezelf bij de les. Als ik een lovende recensie lees over een optreden waar ik zelf niet zo blij mee ben, ga ik daar niet teveel in mee. Ik blijf vasthouden aan m'n eigen ideeën en principes, omdat ik me anders niet verder ontwikkel. Als ik me goed voel over een optreden, dan ben ik blij. En als ik me niet goed voel over een optreden, dan gaan we er aan werken.”
Harde les
“De periode waar The Hermit Sessions uit stamt is een vrij donkere tijd voor me geweest, maar ik heb er heel veel aan gehad. Niet alleen om wat er uit is voortgekomen, maar ook om de dingen die ik over mezelf te weten ben gekomen. Die periode is wat dat betreft heel erg hard nodig geweest. Ik weet nu wat ik nooit meer verkeerd ga doen, namelijk mijn levenspad laten afhangen van wat anderen voor mij bedenken; afhankelijk zijn van wat ik krijg aangeboden. Ik heb echt geleerd dat als ik ergens wil komen in m'n leven, dat ik dan het heft in eigen handen moet nemen. Ik moet niet iemand anders mijn leven laten bepalen. Dat besef heeft me uiteindelijk de rust gegeven om op mijn manier verder te gaan, om me te ontwikkelen en iets op te bouwen. Nu kan ik het echt vanuit mezelf naar buiten brengen. Ik ben nu niet meer afhankelijk van iemand die zegt “Hé, kom je effe een avondje spelen?”
Al met al is het een hele gezonde les geweest denk ik. Wel een moeilijke les, maar als je voor een bepaald pad kiest, dan wil het nog niet zeggen dat het een makkelijke weg is. Sommige dingen leer je nu eenmaal met vallen en opstaan. Voor sommige dingen moet je keiharde offers brengen. Ik wil muzikant worden, dus ik heb al heel lang geleden besloten dat ik niet rijk hoef te worden. Het is nu meer een kwestie van mezelf lang genoeg in leven houden om iets af te maken.”
Drive
“In deze periode heb ik ook weer een drive gevonden om vanuit een andere hoek met muziek aan de slag te gaan. Daarvoor studeerde ik aan het conservatorium en speelde ik vooral mee met andere bands. Nu kan ik zelf optreden, ik kan nadenken over wat ik in de toekomst wil doen. Ik merk dat m'n vrijheden steeds groter worden en dat is uiteindelijk m'n doel, artistieke vrijheid hebben en te doen wat ik wil.
Er zijn voor mij geen grenzen voor wat wel en niet kan. Ik hoor mensen heel vaak roepen dat alles in muziek al een keer is gedaan. Die gedachte begrijp ik ergens wel. Ik bedoel, we zijn er al heel lang aan gewend muziek in hokjes te plaatsen: dit is een rockband want die klinkt zo, dit is een punkband want die klinkt zo en dit is hiphop want dat klinkt zo. Als je muziek zo indeelt, dan kom je erachter dat een hele hoop dingen al zijn gedaan en dat je heel snel in herhaling valt. Maar er ligt achter muziek nog een emotioneel idioom, dat uit gevoel voortkomt. En dat gevoel kan je vanuit heel veel hoeken benaderen.
Neem bijvoorbeeld death metal, emo of gewoon mooie liedjes, daar zit allemaal een gevoel van melancholie in. Als je puur dat gevoel en die gedachte achter de muziek neemt en het geluid dat eraan is gekoppeld loslaat, dan kun je nog alle kanten op. Dan liggen alle middelen open en de enige regel die dan van toepassing is, is de vraag: “vind ik het mooi?” Dan kun je nog een hele hoop dingen onderzoeken en uitvinden.
De reden dat ik het project 'het Hiphop Orkest' heb genoemd komt voort vanuit deze gedachte. Het hiphopgevoel zit er volledig in. Dat geldt meer voor de manier waarop het tot stand is gekomen en hoe we er zelf mee om zijn gegaan in het productieproces, dan wat je nu uiteindelijk aan hiphop terughoort op het album.”
Creativiteit
“Ik weet niet precies waar mijn creativiteit vandaan komt. Meestal als ik ga zitten om te schrijven, ga ik aan de slag met een geluid. Dat geluid vind ik inspirerend en dan bouw ik daar iets omheen en dat bouwt zich steeds verder uit. De reden dat ik muziek maak is simpelweg dat ik tot nu toe niks anders heb gevonden dat ik leuker vind dan dat en er is niks anders waar ik me zo in kan laten gaan als muziek. Muziek is een compleet eigen taal, naast alle talen die we spreken. Ik denk dat muziek soms accurater is om bepaalde gevoelszaken over te brengen dan woorden, omdat een woord nooit de lading dekt.
Je kent toch wel die momenten dat je zo boos bent, dat je gaat schreeuwen? Of dat je zo verdrietig bent dat je gaat huilen? Of dat je iets zo grappig vindt dat je gaat lachen? Muziek ligt in het verlengde daarvan. Op het moment dat je boos bent kun je met heel veel woorden gaan omschrijven waarom je boos bent of je kunt heel erg hard gaan schreeuwen. Als ik ontzettend boos ben, dan zit ik te brullen door m'n trompet. Dat is iets dat ik in muziek heb gevonden en dat ik heel goed kan gebruiken, omdat ik vol zit met dingen waar ik geen woorden voor weet, maar die ik wel wil uiten.
Het is daarbij van ondergeschikt belang dat de luisteraar precies begrijpt welk gevoel ik wil overbrengen. Je moet niet altijd proberen te snappen wat de maker bedoelt. Als je in mijn schoenen gaat staan en op mijn manier naar muziek gaat luisteren, dan kom je misschien wel eens bedrogen uit. Ik vind het veel mooier als je ergens naar luistert en denkt, hoe komt dit bij mij aan? Wat voel ik er bij? Heb ik hier zin in? Wat vind ik ervan? En dan kan je je eigen verhaal ervan maken. Dan kan je een liedje in een keer heel persoonlijk maken. Geeft iemand er zijn eigen betekenis aan? Nou, mooi toch! Dat is echt niet minder waard dan het gevoel dat ik er zelf bij had. Dat wil niet zeggen dat ik er zelf geen gevoel in plaats, ik ram het er vol mee, maar wat daarvan overkomt is aan de luisteraar.”
Continuïteit
“Wat ik wel heel mooi zou vinden is dat mensen met me mee gaan kijken, in plaats van naar mij te kijken. Als mensen met mij dezelfde kant opkijken, dan zien ze misschien wat ik zie. Maar we zitten in een mediacultuur waarbij meer wordt gekeken naar de persoon die iets doet, dan naar wat diegene doet. Ikzelf wil niets liever dat mensen met mij meekijken en daar hun visie op geven en misschien daarin meewerken of hun steentje bijdragen. Ik doe het niet opdat iedereen naar mij kan wijzen en kan zeggen: o, kijk eens wat goed!
Wat ik uiteindelijk wil is continuïteit in muziek, dat muziek tot het einde der tijden mensen in vervoering brengt. Geluid in het geheel brengen, dat vind ik een doel op zich. En er zelf vooral van blijven genieten.”