De verwachtingen waren best hoog gespannen. Eric van Eerdenburg, de festivaldirecteur van Lowlands had ons een vernieuwd en verbeterd terrein beloofd bij deze 25ste Lowlands. Altijd goed zo’n metamorfose, het houdt je fris. Maar pakt het ook goed uit? Daar kunnen we een volmondig ja op antwoorden. Lowlands oogt als nieuw en het is weer fijn over het terrein te lopen en te onderzoeken wat, waar staat. De plek van de tenten is niet veranderd, maar een deel van de tenten zijn onherkenbaar veranderd. Maar daarover later meer.
door: Gr.R.
Het eerste dat opvalt, is dat de schoorstenen-ingang verdwenen is. De schoorstenen zijn, voor een ieder die Lowlands ooit bezocht, een uiterst herkenbaar punt. De ingang, streng, schier ondoordringbaar, maar daarachter is het feestje. De schoorstenen zijn verplaatst naar het midden van het veld, de ingang is nu open en vriendelijk, maar mist het gevoel van: yes! Ik ben er! Desalniettemin zijn we blij dat we er zijn. De buien trekken vooral langs het Lowlandsterrein op en wat spetters kunnen we hebben.
De dag wordt geopend met PVRIS. Het Amerikaanse PVRIS, vraag me niet hoe dat uit te spreken, is een aangename opener van de dag. Electropop met een behoorlijk rauwe rand. Electrohardcore haast. Zangeres Lyn Gunn doet haar best om het wat roestige publiek, de dag is jong, mee te krijgen en dat lukt ten dele. Ze galmt lekker weg en veel net iets te vaak de handjes zien. Als de gitarist een tandje bijzet, fleurt het publiek op en wordt het fijn. Wat echter opvalt is het zompige geluid in de India, een euvel dat de hele avond op zal spelen. Feist heeft daar ook wat moeite mee. Niet met het geluid, dat is goed in de Heineken. Maar je kunt je afvragen of de Heineken niet te groot is voor Feist. Vooral op de verstilde momenten, moet ze moeite doen om het gekakel van het publiek te overheersen. En dan helpt het ook niet dat er links en rechts van de Heineken tenten staan waar behaarde muziek gedraaid wordt. Feist moet hard werken om het publiek mee te krijgen, maar ze overtuigt wel. En vooral als het tempo wat omhoog gaat en de akoestische gitaar is ingeruild voor de elektrische komt het optreden los. Aan het eind komt iedereen toch nog los en is het een feestje bij Feist. En als er aan het eind van het optreden nog wat minuten over zijn, speelt Feist een nog maar een soort van toegift in d’r eentje.
Er is in de aanloop van deze Lowlands veel geschreven over de veranderingen die de programmering ondergaan heeft. De gitaar, prominent in de eerste jaren, heeft wat ruimte in moeten leveren voor de elektronica, de beats en de raps. Is dat erg? Neuh, veranderende tijdsgeest enzo. En veranderende voorkeuren. Het valt op bij Shame. Shame, ook een product van de veranderende tijdsgeest, want in Engeland lijkt er weer een golf van jonge, maatschappijkritische bandjes op te staan. Shame is er een voorbeeld van. Ze knallen hun (post)punk de X-Ray is, die op een bijzondere manier, met lespanelen verlicht is. Shame kwam zag en overwon, maar dat zagen slecht een handje vol Lowlanders, want het was niet druk. Wellicht omdat er nog geen plaat uit is? Maar het kon wel eens zo’n optreden zijn, waar tot in de lengte van dagen over nagepraat wordt. Ik zHet kan ook zijn dat de liefhebbers van gitaren en herrie een tent verder op stonden, bij Architects, de ziedende metalcore band, ook al uit Engeland. Hoe kan dat nog dat de leden van de meest extreme bands, eigenlijk hele lieve jongens zijn. Omdat ze een uitlaatklep hebben? Zanger Sam Carter meldt meerdere keren dat hij zo blij is, dat we tijd voor hem en zijn band wilden vrijmaken en we blijven klappen voor onszelf. Om vervolgens zich de longen weer uit het lijf te krijsen. Indrukwekkend is het minutenlange applaus voor de, bijna een jaar geleden, overleden leadgitarist en songschrijven Tom Searle, aan wie alle nummers ook worden opgedragen. Hij wordt gemist. En vervolgens rolt de dubbele drum weer als een hagelstorm over ons heen een fijn en bijzonder optreden, waarbij ineens opvalt dat de “Verboden te Crowdsurfen” borden verdwenen zijn en daar wordt dan ook druk gebruik van gemaakt.
De vernieuwde tenten dus. Noodzaak volgens de organisatie, want bands stellen, ook voor festivalshows steeds meer eisen en dat kon niet meer in de oude Alpha en Bravo. Om met de laatste te beginnen. Die heeft een bijzondere vorm, want is een soort van kruis. De tent heeft daardoor wat kerkelijks, los van de esthetiek. Want het ding is spuuglelijk groen van buiten. Knalroze was toepasselijker geweest. Maar, daar zie je niets van als je in de tent naar Solange staat te kijken. Solange, het leuke zusje van, geeft een een half geslaagd optreden. Het is uiterst gelikt, de choreografie is tot in de puntjes uitgewerkt, er staat een degelijke band te spelen, maar toch mist er iets. Het is te afstandelijk, Solange doet te weinig om nader tot het publiek te komen. En al helemaal niet als ze, op Lowlands, een paar minuten lang Amsterdam op staat te hemelen. Maar, dat afstandelijke, dat mag en dat kan, maar dan moet je dat wel compenseren met een goede show. En dat was het dus maar half. Ging het tempo om hoog, dan had ze de aandacht van een volle Bravo, maar tussendoor droomde de tent weg, keuvelde wat of ging eens kijken of er ergens anders nog wat te doen was. Een zelfde effect had de show op Glastonbury, eerder dit jaar. Misschien is Solange niet zo geschikt als festivalact?
Wel geschikt als festivalact is Moderat. En die besluiten er nu net mee te stoppen. Na drie platen is het goed geweest en gaan de heren zich weer op hun eigen bands, Apparat en Modeselektor richten. En bij dit bijna slotakkoord, er volgt nog een show in Berlijn, wil iedereen bij zijn. Het is afgeladen vol in de vernieuwde Alpha. De Alpha was al een joekel van een tent, maar is nu nog groter. Een romneyloods van gigantische proporties. En die was dus ramvol. Tot in de wijde omtrek stonden Lowlanders te dansen. De band staat bekend om hun vishals, maar daar viel dus niets van te zien. De buitenschermen bij de Alpha zijn ook verdwenen. Maar door het uitstekende geluid bij de Alpha, dat is ook wel eens anders geweest, maakte het niet uit of je binnen of buiten stond. Moderat was op zijn plek in de Alpha zoals nog nooit een dance act op zijn plek was daar. Laten we hopoen dat de break van de heren slechts een tijdelijke is.
Het is mogelijk, spelen op Lowlands, zonder een plaat uit te hebben. Shame kan het en Altin gün kan het ook. Altin gün, gouden dageraad in het Turks zijn Erdinç Ecevit Yildiz en Merve Dasdemir, begeleidt door wat leden van Jacco Gardner en Jungle by Night. Hoewel de laatsten de band startten, zijn het Yildiz en Dasdemir die het optreden maken. Turkse psychedelische folkrock in de psychedelische rocktrant, die momenteel gaande is. De hypemachine werkt aardig voor deze band en dat maken ze nog niet waard, maar het is een net optreden. Vooral als het vergelijkt met de vuige rock ’n’ roll van Iggy Pop. Pop, Lowlandsveteraan avant le lettre, laat de tent in een rokende puinhoop achter. Er is één man die zich niet aan het tijdschema hoeft te houden en gewoon tien minuten langer doorspeelt. Er is toch niemand die’m van het podium durft te halen. Pop speelt een fijne mengeling van Stooges en eigen nummers en heeft vanaf het begin de tent mee. Moshpits all over the place. Iggy wordt wat strammer, het bewegen gaat niet zo soepel meer, hij krijgt een buikje, maar met de stembanden is niks mis. Hier kan menig jonge hond een puntje aan zuigen.
Maar, de opvolging staat klaar. Zoals Mikky Blanco. Blanco, een transgender hiphopper uit de Verenigde Staten. Blanco geeft een verschroeiende show die zelfs de meest verstokte hiphophater om doet laten gaan. Indiehiphop, of alt hiphop is het, al is de term alt, heden ten dage wat controversieel. Blanco heeft een boel om zich boos over te maken en laat dat blijken. Mikky stuitert over het podium en duikt de moshpit voor het podium in. Hij verliest wel zijn pruik, maar dat mag de pret niet drukken. Radicaal, dat is de term die de lading het beste dekt. Een alles verwoestende show, als Iggy in zijn jonge dagen. Dan is het heerlijk bijkomen bij Ty Segall. Niet dat Segall het je makkelijk maakt, want van tevoren weet je nooit wat je krijgt. Is het tijd voor een dubbele southern rock solo in een nummer? Dan doen we dat toch? Het stuitert alle kanten op en als Segall met zijn uitstekende band, de Freedom band, met Mikal Cronin op bas de nummers van begin tot eind helemaal volgens het boekje uitspeelt, is het dus even op adem komen. Waarna het weer alle kanten opstuitert. De show is een kruising tussen een jaren zeventig southern rock jamsessie en een degelijke rockshow, en het boeiende element is dat je zelfs niet weet wat er een minuut laten kan en zal gebeuren. Ty verrast altijd, ondanks het nog steeds zompige geluid in de India, en dat is fijn. De Canadese Mary Davidson brengt ons vervolgens de nacht in met haar gedichten, voorgedragen op een bedje van rauwe elektronica en Maartje en Kine, twee muzikaal virtuoze cabaretiers, brengen de hartslag weer wat omlaag met hun uiterst puntige liedjes, een dranklied in 11/16de!, waarbij we zouden zeggen: daar moet een piemel in. Maar de dames waren ons al voor en zongen er op snedige wijze over.
De Lowlands vrijdag was een fijne vrijdag. Het is goed als je voor de tigste keer ergens komt en denkt, hey, was ik hier ooit eerder? Lowlands heeft een metamorfose ondergaan en het staat haar goed. En ook de muzikale programmering, toch de focus van File Under staat als een huis. Ieder jaar denk ik weer, dit wordt mijn laatste Lowlands. Het is nu nog maar vrijdag, maar ik wil nu al weer, volgend jaar.