Mogwai maakt muziek voor iedereen
Het is koud en donker. Bovendien begint het net te regenen als ik me richting mijn interview met Mogwai begeef. Ideale omstandigheden voor een gesprek met deze band die zich thuis moet voelen in dit weer (in Schotland is het toch altijd koud en nat?) en daardoor hopelijk gezellig spraakzaam is.
De vijftien minuten(!?) die ik met de overigens vriendelijke gitarist Stuart Braithwaite krijg ondermijnen dit idee een beetje, dus na een kort praatje over het weer en zijn die dag aangeschafte sjaal gaan we maar snel van start.
mij=Interview: Okkie
Voor hen die nog niet bekend zijn met Mogwai; deze band presteert het al dertien jaar lang wereldwijd en compromisloos aan de weg te timmeren met instrumentale gitaarmuziek – genre post-rock – en weet daarmee nog een aardige boterham te verdienen ook. Best bijzonder, zeker daar de muziek wegens een gebrek aan radiovriendelijkheid nauwelijks plugbaar is en marketingwijs ook niet echt aan de hedendaagse eisen voldoet. Wat is het geheim?
Braithwaite, lachend: 'We zijn koppig. We weigeren gewoon te stoppen. Maar nee. We genieten enorm van het optreden. Van de mensen die naar ons komen kijken en natuurlijk van het spelen met elkaar.'
Dat kan zijn, maar hiermee hou je geen band in leven. Hoe zet je de muziek in de markt? Ik neem aan dat Mogwai nieuwe fans wil blijven aanspreken. Maar die horen hun muziek niet snel op radio of televisie voorbij komen. En een dikke platenmaatschappij die de band op andere manieren kan promoten hebben de heren ook niet achter zich staan.
Braithwaite: 'Het internet heeft zijn negatieve en positieve kanten. Voor een band als de onze wegen de positieve kanten het zwaarst. Het is voor mensen tegenwoordig heel erg makkelijk een band op het internet te checken als je er iets over gehoord hebt. Daarnaast spelen we natuurlijk heel erg veel.'
Als ze niet op tournee zijn resideert de band bij eigen familie in thuishaven Glasgow. Voor veel mensen heeft Schotland iets donkers en hebben vooral de grote steden naast al het moois dat ze te bieden hebben ook iets hards, iets gevaarlijks. Heeft deze stad invloed gehad op het ontstaan van Mogwai of de Mogwai-sound, die ook vaak donker en unheimisch is.
Braithwaite: 'Niet meer dan dat de stad een enorme energie heeft en er ontzettend veel gebeurd op cultureel gebied. Natuurlijk zijn er in Glasgow vervallen buurten en plekken waar je niet moet komen, maar dat is niet anders in willekeurig welke andere stad. '
Een cultureel broeinest dus, Glasgow, dat bands als Arab Strap, Sons and Daughters en – waarschijnlijk het meest bekend – Franz Ferdinand voortbracht. Zijn de bandleden onderhand trouwens niet gebombardeerd tot ambassadeurs van cultureel Glasgow, gezien de lange staat van dienst van Mogwai?
Braithwaite: 'Nee, maar ik denk dat het nu niet lang meer duurt (lacht). Maar nee, ik denk dat alternatieve muziek nog steeds niet zo serieus genomen wordt als andere cultuurvormen.' Een reden misschien om crime-writer Ian Rankin de band te laten aanprijzen op het promotiemateriaal voor het onlangs verschenen album The Hawk Is Howling? 'Nee hoor. Iemand moet het doen. Normaal lieten we het vrienden doen, of een journalist. Nu heeft hij het gedaan.'
The Hawk Is Howling is het zesde studio album van de band, die hierop zeker geen nieuwe wegen inslaat en volgens sommigen juist weer helemaal terug is bij het geluid van Mogwai's Young Team en Come on Die Young. Nu vragen muziekjournalisten sinds jaar en dag tevergeefs naar de betekenis van de vaak onnavolgbare song- en albumtitels van de band. Niet dat die betekenis geheim zou zijn, maar omdat er volgens de bandleden domweg niet meer over te vertellen valt dan dat ze 'goed klinken'. Ik probeer het tot slot toch nog even, naar aanleiding van “Scotlands Shame”, het meest opvallende nummer van de plaat. Een dreigend en repetitief stuk dat bij mij de sfeer opriep van Pornography, een nummer van het gelijknamige album van The Cure, een band waar Mogwai “officieel” fan van is.
Braithwaite: 'Inderdaad een geweldig plaat. Maar nee. Het is gewoon een van de nummers op het album en ook deze titel betekent wederom niets. Wat overigens niet betekent dat de muziek van Mogwai geen betekenis heeft, geen verhaal kent. Muziek betekent per definitie iets omdat het betekenisvol is. Maar de betekenis ervan is voor iedereen anders. Iedereen kan er zijn eigen verhaal bij maken. '
Voor hen die toch een verhaal willen bij de muziek van Mogwai; op YouTube zijn prachtige clips te vinden. Voor een nog uitgebreider verhaal kun je terecht bij de film Zidane over de gelijknamige voetballer waarvoor de band de soundtrack verzorgde.